Er zijn heel wat verschillende rijstsoorten, welke te kiezen?
Om je een beetje op weg te helpen maakten we een lijstje van alle verschillende rijstsoorten. Dat maakt de keuze weer iets makkelijker!
Witte rijst
Witte rijst ontstaat door het verwijderen van het vliesje en de zemelen. Daardoor bevat deze rijstsoort vrij weinig vezels, alleen zo’n 1,5 gram per portie. De kooktijd van witte rijst is ca. 15 minuten. Voor mensen met gevoelige darmen is dit een makkelijke rijst.
Basmatirijst
Deze is volgens velen de lekkerste van alle rijstsoorten. We betalen er graag wel twee keer zoveel voor als voor gewone witte rijst. Basmati komt oorspronkelijk uit India, maar tegenwoordig wordt het ook veel in Pakistan verbouwd. Omdat de korrel fijner is, is basmati net iets sneller gaar dan witte rijst. De smaak is iets aromatischer maar de voedingswaarde is vergelijkbaar met die van witte rijst. Er bestaat ook volkoren basmatirijst. Dat is basmati waarbij het vliesje niet verwijderd is, waardoor de rijst veel meer vezels bevat.
jasmijnrijst
Hoewel vaak wordt gedacht dat jasmijn- en pandanrijst hetzelfde zijn, is dat strikt genomen niet altijd zo. Jasmijnrijst is een rijstsoort uit Thailand met een stevige witte korrel en aromatische smaak. Qua structuur en uiterlijk, maar ook qua voedingswaarde lijkt jasmijnrijst wel heel erg op basmati, alleen de smaak van jasmijnrijst is van nature iets sterker. Pandanrijst kan technisch gezien eender welke witte rijst zijn die met pandanbladeren werd bedekt zodat hij reukt en smaakt zoals jasmijnrijst. In onze streken zal Pandanrijst meestal de echte jasmijn rijst zijn.
Zilvervliesrijst
Bij zilvervliesrijst zit het vliesje nog om de korrel, waardoor het een andere smaak, voedingswaarde, kooktijd en uiterlijk heeft. Zilvervliesrijst bevat ongeveer drie keer zoveel vezels als witte rijst en ook grotere hoeveelheden vitaminen en mineralen wat het een gezondere optie maakt. Wel is de kooktijd veel langer, alhoewel je in de supermarkt ook voorgekookte soorten vindt die sneller klaar zijn. Ook is de korrel een stuk steviger en taaier dan bij witte rijst. De smaak is wat aards, waardoor sommigen toch voorkeur geven aan de toegankelijkere witte rijst. Het voordeel van zilvervliesrijst is dat het na het koken stevig blijft en niet zo snel papperig wordt zoals bij witte rijst weleens het geval is.
Er is ook zilvervliesrijst die is voorgekookt. Die is al op een dik kwartiertje klaar.
Risottorijst
Risottorijst is een verzamelnaam voor alle rijstsoorten – waarvan arborio de bekendste is – die geschikt zijn voor het maken van de populaire Italiaanse specialiteit uit één pan. Risottorijst bevat veel zetmeel en heeft een korte, ronde korrel die tijdens het garen veel vocht opneemt. Voor risotto kun je het beste een echt lekkere bouillon gebruiken, omdat de rijst tijdens het garen alle smaken opneemt. Door het roeren komt het zetmeel vrij en dat zorgt ervoor dat het geheel lekker smeuïg wordt.
Sushirijst
Er zijn nog veel meer verschillende rijstsoorten. Bijvoorbeeld sushirijst. Net als risottorijst is deze rijst een zetmeelrijke rijstsoort met een korte korrel. Sushirijst plakt na het koken aan elkaar en wordt daarom ook wel ‘kleefrijst’ genoemd. Deze eigenschap maakt sushirijst ideaal om te gebruiken voor het maken van verschillende soorten sushi.
Rode rijst
Rode rijst is een voedzame rijstsoort die rijk is aan vezels en eiwitten. De korrel heeft een donkerrode kleur, een stevige bite en een nootachtige smaak. Rode rijst is door zijn compacte korrel en uitgesproken smaak uitermate geschikt om te verwerken in salades voor een gezonde lunch. Houd er bij het aanschaffen van rode rijst rekening mee dat de kooktijd veel langer is dan bij witte rijst, zo’n 25-35 minuten, afhankelijk van de soort.
Verschillende rijstsoorten: wilde rijst
Wilde rijst is een opvallend exemplaar in het schap: de kleur is donkerbruin tot bijna zwart en de vorm doet meer denken aan lange naaldjes dan aan rijstkorrels. Wilde rijst is dan ook officieel geen rijst maar een grassoort die in ondiepe wateren groeit. Anders dan de naam doet vermoeden wordt deze rijstsoort gewoon verbouwd. Voornamelijk in Noord-Amerika waar wilde rijst vandaan komt. Wilde rijst heeft dan wel een lekkere nootachtige smaak en een opvallend hoog eiwit- en vezelgehalte, waardoor het nog een stuk gezonder is dan rode rijst of zilvervliesrijst.
Wassen
Het staat helemaal niet op de verpakking dat je rijst eerst moet wassen en al helemaal niet als je de rijst in bulk koopt, toch willen we je op het hart drukken om deze stap niet over te slaan. Zelfs niet als je haast hebt. Alleen al door goed de rijst te wassen wordt het resultaat veel beter. Je verwijdert namelijk het zetmeel en eraan klevende gifstoffen dat anders voor een kleverig resultaat zorgt in plaats van lekker fluffy rijst. Dus tenzij je het fijn vindt dat alle rijst aan elkaar plakt tot één grote kleverige klodder, is onze tip nr. 1: rinse your rice, please. En ook het wassen moet goed gebeuren. In een zeef onder stromend water, zoals de meesten doen, is namelijk niet de beste manier. Veel beter is om de rijst in een kom met koud water te leggen en wat met je handen te roeren. Op die manier komt het zetmeel vrij. Giet het water af boven een fijne zeef, doe de rijst terug in de kom en herhaal 3-5 keer tot het water dat wegloopt helder is.
Bereiding
In tegenstelling tot wat meestal vermeld wordt, kook je rijst niet in “ruim” water, maar altijd in “precies genoeg” water. Dit is wat natte, kleverige rijst van een perfect gekookte rijst onderscheidt en tevens de belangrijkste tip die we je vandaag mee willen geven. De truc is dat je de rijst na het koken niet afgiet maar dat alle water precies op het moment dat de rijst net gaar is, opgenomen is. Om dat goed te doen moet je dus precies genoeg water gebruiken, want met te weinig water wordt de rijst niet gaar en met te veel wordt niet alle water geabsorbeerd en eindig je met natte rijst.
Hoeveel water is precies genoeg? Dat is afhankelijk van de rijstsoort die je gebruikt, maar de vuistregel is 1,5 keer zoveel water als rijst. Dubbelcheck dit eventueel met de ouderwetse truc: de rijst moet één vingerkootje onder water zitten. Is je rijst toch te droog? Doe dan de volgende keer een scheutje meer. Te nat? Gebruik dan juist iets minder water. Je leert al snel wat de perfecte hoeveelheid is voor je favoriete rijstsoort.
Deksel op de pan
Om het kookproces niet te verstoren, is het belangrijk om de hele tijd het deksel op de pan te laten zitten. Zet het deksel op de pan onmiddellijk nadat de rijst begint te koken en haal hem pas eraf als je denkt dat de rijst gaar is. Dat is bij de meeste rijstsoorten na ca. 12 minuten.
Fornuis of oven
De perfecte rijst koken zonder rijstkoker? Maak de rijst bijvoorbeeld op het kookvuur of in de oven. De keuze is helemaal aan jou. Als je voor het kookvuur kiest, is het van belang dat je een pan met dikke bodem, een hoge rand en deksel gebruikt. Ook moet je het vuur niet te hoog zetten, anders verbrandt de rijst op de bodem of verdampt het water te snel, waardoor de rijst bovenop niet gaar wordt. Als je voor de ovenmethode kiest, moet je de oven voorverwarmen tot 180°C. Gebruik een ovenbestendige pan of ovenschaal (glas, keramiek of gietijzer) van het juiste formaat en met deksel. Het voordeel van de oven is dat de rijst op de bodem niet blootgesteld wordt aan directe hitte en dus niet aan kan branden. Als je echt voor foolproof wilt gaan, ga dan voor de ovenmethode, want op die manier kan het eigenlijk niet mislukken.
Rijst koken zonder rijstkoker: smaak
Een snuf zout is een absolute must als je rijst kookt, maar er zijn nog veel meer lekkere toevoegingen om je rijst naar een hoger level te tillen. Probeer je rijst eens in een lekkere bouillon in plaats van water te garen. Giet de kokende bouillon over de goed gewassen rijst en kook verder zoals met water. Gebruik dan minder of geen zout, want bouillon is meestal al zout genoeg. Ook is het heel lekker om eerst een basis te maken van gebakken ui, knoflook en specerijen. Bak in een klontje boter gesnipperde ui glazig, voeg dan wat fijngehakte knoflook en specerijen naar smaak toe (bijv. een snuf currypoeder, paprika, chili en komijnpoeder) en bak 1 minuut mee. Voeg nu de rijst en water of bouillon toe en gaar verder volgens de bereidingswijze.
Nagaren
Als de rijst gaar is en alle water opgenomen is, moet je de rijst nog even laten nagaren. Haal de pan met rijst van het vuur of uit de oven en laat nog 10 minuten met het deksel op de pan staan om goed te laten nagaren.
Reactie plaatsen
Reacties